ජීවන පරිසරය: ආවේණිය(HEREDITY)
සජීවීන්(living things) හෙවත් ජීවත් වන දේවල් ගැන ඈත අතීතයේ සිටම මිනිස්සු උනන්දුවක් හා කුතුහලයක් දක්වති. ලෝකයේ කොපමණ නම් විශේෂ ඇත්ද, එම ජීව විශේෂ කොයි ආකාරද, ඔවුන්…
විද්‍යාවේ ලෝක දෘෂ්ටිය
තමන් කරන කියන දෑ පිළිබඳ ඇතැම් මූලික විශ්වාසයන් සහ ආකල්ප මෙන්ම තමන්ගේ වැඩ කටයුතු දෙස බලන ආකාරය ගැන විද්‍යාඥයෝ අදහස් බෙදා හදා ගනිති. එම මූලික විශ්වාසයන්…
සංකල්ප සාර සංග්‍රහය 65: සෞන්දර්ය (Aesthetics)
මහා සංකල්ප ගැන සරලව හා කෙටියෙන් දැක්වෙන තතු ලිපි පෙළහි තවත් ලිපියක් සෞන්දර්ය යනු සුන්දරත්වයෙහි(beauty) ස්වභාවය සහ කලාකෘති පිළිබඳව අප සිදුකරන විචාරාත්මක වීනිශ්චවයන්හි(critical judgments) පදනම පරික්ෂාවට…
බියගුළු බිළාලයෝ: නිර්දය මානවයෝ
මනුෂ්‍යයන් හමුවේ පියුමා සතුන් ප්‍රතිචාර දක්වන්නේ විලෝපියන් හමුවේ ගොදුරු සතුන් ප්‍රතිචාර දක්වන ආකාරයෙනි. මිනිස්සු මාංශභක්ෂක විශාල සතුන් මරා දමති. වෘකයන්, වලසුන්, සිංහයන්, කොටි, සහ පියුමා ආදී…
බුද්ධිමත් ජීවිතය : 4 සම්භාවිතාව
ගුරුත්වය පිළිබඳ නිව්ටන්ගේ සාමාන්‍ය නීතියේ සිට ස්වභාවික වරණය මගින් සිදුවන පරිණාමය පිළිබඳ ඩාවින්ගේ මතය දක්වා අප මවිතයට පත් කරන දේ කොපමණ නම් විද්‍යාව අපට උරුම කර…
අර්බුදකාරී අවස්ථාවන්, කාන්තාවන්ට ඔරොත්තු දීමේ වාසියක් සැලසෙන්නේ ඇයි?
සාමාන්‍ය තත්ත්වයන් යටතේ ස්ත්‍රීන්ට පිරිමින්ට වඩා වැඩි ජීවන අපේක්ෂා කාලයක් ඇත. එහෙත් ඩෙන්මාර්කයේ සහ ජර්මනියේ සිදුකළ නව අධ්‍යනයක් පෙන්නුම් කරන්නේ ඉතාමත් අසීරු කාල වකවානුවල පවා ස්ත්‍රීන්…
වෝහාරික විද්‍යාව සැබවින්ම විද්‍යාත්මකවිය යුතුයි
විද්‍යාව බොහෝමයක් ගැටලු විසදීමට දායක වන නමුත් අයෝග්‍ය විද්‍යාව(bad science) හේතුවෙන් ගැටලු විසදීම වෙනුවට අවුල් වීමට හැකිය. ස්ත්‍රී දූෂණය සහ මිනීමැරුම යන චෝදනාවන්ට වැරදි කරු වූ…
සංකල්ප සාර සංග්‍රහය 64: චිත්තවේගවාදය සහ නිර්දේශකවාදය(Emotivism and prescriptivism)
මහා සංකල්ප ගැන සරලව හා කෙටියෙන් දැක්වෙන තතු ලිපි පෙළහි තවත් ලිපියක් ‘එසේය’ යන්නකින් ‘එසේ වියයුතුය’ යන්නක් නිගමනය කිරීමේ ස්වභාවික අභාසය, විසිවැනි සියවසේ දී චිත්තවේගවාදය(emotivism) යන…
මිචිගන් අහසේ ගිනි බෝලයක්: උල්කාවෙන් භූ කම්පනයක් හටගත්තේ ද?
ඔහයිඕ, මිචිගන් සහ කැනඩාවේ ඔන්ටාරියෝ හි ජනතාවට පසුගිය අගහරුවාදා, එනම් 2018 ජනවාරි 16 දා රාත්‍රි අහසේ අපුරු දර්ශනයක් දැක බලා ගත හැකි විය: ඒ, උල්කාවක් අහසේ…
බුද්ධිමත් ජීවිතය : 3 ගෞණ කල්ප බලපෑම්
ගුරුත්වය පිළිබඳ නිව්ටන්ගේ සාමාන්‍ය නීතියේ සිට ස්වභාවික වරණය මගින් සිදුවන පරිණාමය පිළිබඳ ඩාවින්ගේ මතය දක්වා අප මවිතයට පත් කරන දේ කොපමණ නම් විද්‍යාව අපට උරුම කර…
හිරු රැස් මැද්දේ – සතුටයි වින්දේ
හිරු රැස් නැහැවෙන වෙරළක, කෙළිදෙලෙන් පසුවන, ප්‍රිතියෙන් ගත කරන විශාල පිරිසක් දුටු විට කිසිවෙකුටත් ශරීරය විකෘතිව යාමක් හෝ මරණ බියක් පිළිබද හැගීමක් ඇති වෙතැයි කොහොමටවත් සිටිය…
ජීවන පරිසරය: ජීවයේ විවිධත්වය
සජීවීන්(living things) හෙවත් ජීවත් වන දේවල් ගැන ඈත අතීතයේ සිටම මිනිස්සු උනන්දුවක් හා කුතුහලයක් දක්වති. ලෝකයේ කොපමණ නම් විශේෂ ඇත්ද, එම ජීව විශේෂ කොයි ආකාරද, ඔවුන්…
අඥාත ද්‍රව්‍යය සෙවීමේ කතාවට නව නැම්මක්
විද්‍යාඥයන් දශක ගණනාවක් තිස්සේ වලිකමින් සිටින ගැටලුවක් නිරාකරණය කරගැනීමට ගැලැක්සි පොකුරකින් ලබාගත් X කිරණ දත්ත වල නිර්මාණශීලී අර්ථ නිරූපණය උපකාරී විය හැකියි: ගැටලුව තමයි අඥාත ද්‍රව්‍යවල ස්වභාවය…
සංකල්ප සාර සංග්‍රහය 63: එසේය/එසේ වියයුතුය යන ප්‍රශ්නය (The is/ought problem)
මහා සංකල්ප ගැන සරලව හා කෙටියෙන් දැක්වෙන තතු ලිපි පෙළහි තවත් ලිපියක් “මා සැමවිටමත් අවධානයෙන් පළකළ කාරනාවක් වන්නේ, මා හට මෙතෙක් හමුවී ඇති සදාචාරය පිලිබඳ සෑම…
නිවස තුළ පිරිසිදු වාතය යහපත් නින්දකට මග පාදයි
නිවාස අභ්‍යන්තරයේ සෞඛ්‍ය සම්පන්න වාතාවරණයකට දායක වන ප්‍රධාන සාධකයක් වන්නේ පිරිසිදු වාතය බව අප කවුරුත් පාහේ දන්නා කරුණකි. එහෙත් බොහෝ නිවාස වල අලංකරණය සඳහා කළ නොයෙකුත්…
