ග‍්‍රහලෝකයක් යනු කුමක්ද?
මේකත් අහන්න ඕන ප‍්‍රශ්නයක්ද කියලා කෙනෙකුට එකවරම සිතෙන්නට පුළුවන. අපේ සෞරග්රහ මණ්ඩලයේ ග‍්‍රහලෝකයක විශේෂයෙන්ම බ‍්‍රහස්පති හෝ සෙනසුරු වැනි යෝධ කැපී පෙනෙන ග‍්‍රහයෙකුගේ අනුරූපයකට ඇඟිල්ල දිගුකොට ‘මෙන්න…
බහීර්ග‍්‍රහයන් සෙවීමේ නාසා ටෙස් මෙහෙයුම
අපේ සෞරග්රහ මණ්ඩලයෙන් පිටත වෙනත් තාරකා වටා කක්ෂගතව ඇති ග‍්‍රහලෝක හෙවත් බහීර්ග‍්‍රහයන්(exoplanets) ගැන නොයෙක් වර තතු මගින් අනාවරණය කරනු ලැබ තිබෙන පසුබිමක අද ලිපියෙන් කියැවෙන්නේ ඒ…
රැස් වළලු රේඛය(CORONAGRAPH)
රැස් වළලු රේඛයක් යනු මධ්‍යගත වස්තුවක ප්‍රභාවත් ආලෝකය අවහිර කරමින් එම වස්තුව වටා ඇති දුර්වල ආලෝකයට දුරේක්ෂය වෙත ඒමට අවකාශ සපයන උපකරනයකි. මේ උපකරණය සොයාගනු ලැබුවේ…
ස්ටෝන්හෙන්ජ් සෑදුවේ ප්‍රාග්-ඓතිහාසික ‘තාරකා විද්‍යාඥයන්’ ද?
හිසට ඉහලින්අහස දකින්න පුළුන් වුණු දා සිටම මිනිස් අප එහි අලංකාරයෙන් මෙන්ම වචනයට නැගිය නොහැකි ගුප්ත බවීන් පුදුමයට පත්වන්නෙමු. එහෙයින් ලොව පැරණිතම විද්‍යාව, තාරකා විද්‍යායාව ලෙස…
නියුට්‍රිනෝ දඩයම
මේ මුලු විශ්වයේම හසුකරගැනීමට වඩාත් අසීරු දේ ඇත්නම් ඒ නියුට්‍රිනෝ විය යුතුයි. නියුට්‍රිනෝ කියන්නේ අනුපරමාණුක, ස්කන්ධයක් ඇත්තේම නැති තරමේ අණුය. මේවා නිපදවනු ලබන්නේ සුර්ය හරයෙහි තාප…
ස්ටීවන් හෝකින්ග් – සමකාලින විද්‍යාවේ වඩාත්ම කීර්තිධර අයිකනය
ඔබ ආදරය කරන අයට නිවහනක් වීමට අසමත් නම් ඒ විශ්වයෙන් ඇති වැඩක් නැත – ස්ටීවන් හෝකින්ග් පසුගිය බදාදා(මාර්තු 14) උදෑසන මිය ගිය ස්ටීවන් හෝකින්ග් ගෙන් කෙනෙකුට…
කළු කුහර වටා තිබෙන මරණයේ පවුරු බිඳ දැමිය හැකියි
භෞතික විද්‍යාඥයන් බොහෝ කාලයක් තිස්සේ කියා සිටින්නේ කළු කුහර යනු ඇතුළට යා නොහැකි හිස් තැන් බවයි. ඒ තුළට යන කිසිම දෙයක් ආපසු පැමිණීමක් නැත. කළු කුහර…
සූර්යයාගේ ව්‍යුහය
සූර්යාගේ ව්‍යුහය ගැන දැනගැනීමට යන ගමනේදී අප මුලින් ඇතුල් වන්නේ සූර්ය ගර්භයට යි. සූර්ය හරය (core) ඇත්තේ සූර්යයා මධ්‍යයෙහි ය. සූර්යයාගේ අරයෙන් හතරෙන් එකක් පමණ දක්වා…
අඥාත ද්‍රව්‍යය සෙවීමේ කතාවට නව නැම්මක්
විද්‍යාඥයන් දශක ගණනාවක් තිස්සේ වලිකමින් සිටින ගැටලුවක් නිරාකරණය කරගැනීමට ගැලැක්සි පොකුරකින් ලබාගත් X කිරණ දත්ත වල නිර්මාණශීලී අර්ථ නිරූපණය උපකාරී විය හැකියි: ගැටලුව තමයි අඥාත ද්‍රව්‍යවල ස්වභාවය…
සෙනසුරුගේ වළලු පසුකාලීන එකතුවක් බව කැසිනි නිරීක්ෂණ දක්වයි
සෙනසුරු ග්රහයා ගැන කියන විටම අපට නිතැතින්ම මතක් වෙන්නේ ඒ වටා ඇති වළලුයි. විද්‍යාඥයන්ගේ, කලාකරුවන්ගේ පරිකල්පනය අවදි කරවන මෙම වළලු අප බොහෝ දෙනාට දැනෙන්නේ අපේ සෞරග්රහ…
තාරකා විද්‍යාත්මක ප‍්‍රධාන සොයා ගැනීම්: II කොටස
තාරකා විද්‍යාත්මක සොයා ගැනීම් අපේ ලෝකය වෙනස් කිරීමට සමත් වුවා පමණක් නොව අපේ පැවැත්ම හා විශ්වය තුල අපට හිමි ස්ථානය ගැන අපේ දෘෂ්ටිය වෙනස් කිරීමට ද…
තාරකා විද්‍යාත්මක ප‍්‍රධාන සොයා ගැනීම්: I කොටස
තාරකා විද්‍යාත්මක සොයා ගැනීම් අපේ ලෝකය වෙනස් කිරීමට සමත් වුවා පමණක් නොව අපේ පැවැත්ම හා විශ්වය තුල අපට හිමි ස්ථානය ගැන අපේ දෘෂ්ටිය වෙනස් කිරීමට ද…
නව වැනි ග්රහයා සෙවීම
අපේ සෞර ග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ සැඟවුණු ග‍්‍රහයන් වෙනත් විධියකට කීවොත් සැඟවුණු අභ්‍යාවකාශ වස්තු සෙවීම ආරම්භ වූයේ අද ඊයේ නොවේ. ඒත් මේ වෑයම් සාර්ථකවූ අවස්ථා මෙන්ම මෙන්ම අසාර්ථක…
මිනිත්තු ගණනක දී මොලය විපර්යාසයන්ට ලක් කිරීමට අභ්‍යවකාශයට හැකියි
අඩු ගුරුත්ව තත්ත්වයන් යටතේ විනාඩි ගණනක් පමණක් ගතකිරීම, අභ්‍යවකාශයේ දී අභ්‍යවකාශගාමින් සහ ඔවුන්ගේ චර්යාවන් කෙරෙහි බලපෑ හැකි ආකාරයන්ගෙන් ඔවුන්ගේ මොළ වෙනස් කළ හැකිය. අඩු ගුරුත්වයක දී…
නියුට්‍රෝන තාරකාවල ඝට්ටනය පෘථිවියට කෙරෙන බලපෑම්
බොහෝම ඉස්සර කාලයක, දුර ඈත පිහිටි මන්දාකිණියක හරියටම කියනවා නම් NGC 4993 නමැති මන්දාකිණියේ නියුට්‍රෝන තාරකා (පරිණාමයේ අවසානයට පත් තාරකා) දෙකක් ඝට්ටනය වී නිර්මාණය කෙරුණේ උත්කර්ෂණීය…
