වොයේජර් යානා දෙකම දැන් අන්තස්තාරීය අවකාශයේ
නාසා ආයතනයේ දිගු දුර ගවේෂණ යානා අතුරෙන් දෙවැන්න වන වොයේජර් 2 අභ්‍යවකාශ යානය ද දැන් සුර්ය බලපෑමට යටත් හෙලිස්ගෝලයෙන්(heliosphere) ඉවත්ව අන්තස්තාරීය අවකාශයට(interstellar space) ඇතුල්ව ඇතැයි නිල…
සාපේක්ෂතාවාදය තහවුරුවට තවත් සාක්ෂි
ගුරුත්වය පිළිබඳ ඇල්බට් අයින්ස්ටයින් ගේ පැහැදිලි කිරීම සුවිශේෂී පරීක්ෂණයක් මගින් තහවුරු කරමින් තාරකා විද්‍යාඥයෝ, අපේ (ක්ෂීරපථය) මන්දාකිණිය හෙවත් ගැලැක්සිය මධ්‍යයේ ඇති සුපිරි දැවැන්ත කළුකුහරය වටා ආලෝකයේ…
නියුට්‍රෝන තාරකා ඓතිහාසික ඝට්ටනයෙන් බිහි වුණේ චුම්බක තාරකාවක් ද? කළුකුහරයක් ද?
නියුට්‍රෝන තාරකා (neutron-star) ලෙස හඳුන්වනු ලබන අධිඝනත්වයකින් යුතු, අභාවප්‍රාප්ත තාරකා දෙකක් එකට එකතු වීමෙන් නිකුත් වන ආලෝක තරංග මෙන්ම ගුරුත්වාකර්ෂණ තරංග සොයාගැනීමට හැකිවූ බව 2017 ඔක්තෝබරයේදී…
අවිනිශ්චිත විනාඩි හතකින් පසු ලත් අභ්‍යවකාශ ජයග්‍රහනය
‘සිතු දේ නොමවෙයි, නොසිතුදේමවෙයි ‘ යන සුලබ කියමන බොරුකරමින් නාසා ආයතනයේ InSight නිරීක්ෂණ යානය අඟහරු මතු පිටට සාර්ථකව, සැලසුම් කළ ආකාරයටම ගොඩ බැස්සවීමට විද්‍යාඥයෝ සමත්වෙති. ‘තැති…
ජීවිතය යනු කුමක්ද? තාරීය-ජීවවිද්‍යාත්මක විග්‍රහයක්
ජීවිතය යන්න අර්ථ දක්වන්නෙ කෙසේද යන අසීරු ප්‍රශ්නය තාරීය-ජීව විද්‍යාව(Astrobiology) මතුකරයි. පෘථිවියට ඔබ්බෙන් ඇති ජීවිතය ලෙස අප ඇත්තටම නිශ්චිත වශයෙන් සොයන්නේ කුමක්ද? මීට පිළිතුරු වශයෙන්, සුලබ…
පෘථිවිය වටා පාවෙන ධූලි චන්ද්‍රයන් ඇති බව සනාථ වේ
1961 වසරේදී ප්‍රථම වරට අනාවරණය කෙරුනු “කෝර්ඩයිලෙව්ස්කි” දූවිලි වලාවන්ගේ පැවැත්ම සනාථ කිරීමට තාරකා විද්‍යාඥයන් කණ්ඩායමක් සමත් වී ඇතැයි රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමය නිවේදනය කරයි. පෘථිවිය සහ (පෘථිවි)…
විශ්වයේ මැද කොතැනද?
පටන් ගන්න වෙන්නේ විශ්වයට මැදක් නැතිනම් කෙන්ද්‍රයක් ‘නැත’ යන පිළිතුර දී ගෙනමයි. ඒ ඇයි කියලා කියවලාම බලමු. විශ්වය ප්‍රසාරණය වෙමින් පවතිනවා. ඒ ප්‍රසාරණය සෑම තැනකම එමෙන්ම…
බුද ග්‍රහයා බලා යන බෙපිකොලම්බු මෙහෙයුම හෙට ඇරඹෙයි
බෙපිකොලම්බු බුද මෙහෙයුම හෙට(2018 ඔක්තෝබර් 20 දා) අළුයම ප්‍රංශ ගයනාවේ කෞරවු හී සිට දියත් කිරීමට නියමිතයි. බෙපිකොලම්බු යුරෝපා අභ්‍යවකාශ ඒජන්සිය(European Space Agency) සහ ජපාන අභ්‍යවකාශ ගවේෂණ…
අඟහරු ලොව සැඟැවුණු දිය විලක් ඇති බවට විශ්වාසදායක හෝඩුවාවක්
ඇඟහරු ග්‍රහායාගේ දක්ෂිණ ද්‍රවය ආසන්නයේ අයිස් තට්ටුව යට කරදිය විලක් තිබෙන බව දැන ගැනීමට යම් සාක්ෂි ඇතැයි පර්යේෂක පිරිසක් කියා සිටිති. එම පුවත සනාත කෙරුණොත් එය…
සාපේක්ෂතාවාදය තහවුරුවට අලුතෙන්ම එක්වන්නේ ඉතා වේගවත් තනි තරුවකි
ගුරුත්වය පිළිබඳව ඇල්බට් අයින්ස්ටයින්ගේ පැහැදිලිකිරීම තහවුරුකිරීමේ සුවිශේෂී සම්පරීක්ෂණයක යෙදෙමින් තාරකා විද්‍යාඥයෝ අපේ මන්දාකිනියේ හෙවත් ගැලක්සියේ(අපේ මන්දාකිනිය: ක්ෂීර පථ මන්දාකිනිය = Milky Way Galaxy) මැද පිහිටි අධිදැවැන්ත…
අභ්‍යවකාශ ගමන්වලට රොකට් නැතුවම බැරිද?
1926 මාර්තු 16 දා ඇමෙරිකාවේ මැසචුසෙට්ස් ජනපදයේ ඕබර්න්හිදී ඇමරිකානු ඉංජිනේරු රොබට් ගොඩාඩ් ලොව ප්‍රථම ද්‍රව ඉන්ධන රොකට්ටුව විදීමට තැත් කළේය. එහෙත් එහි ගමන…
හිරු වෙත නිරික්සුම් මෙහෙයුම
නාසා ආයතනයේ පාකර් සූර්ය ගවේෂණයේ වගතුග නාසා පාකර් සුර්ය ගවේෂණ යානය දැන් සූර්යයා බලා ගමන් කරමින් සිටියි. සූර්යයාගේ දැවී අලුවී යන තරම් ඉතා අධික උෂ්ණත්වයකින් යුතු …
මේ ශත වර්ෂයෙහි දීර්ඝතම චන්ද්‍රග්‍රහනය අද!
21 වැනි සියවසේ (2000 – 2100) දිගම පූර්ණ චන්ද්‍රගහණය අද රත්‍රියේ (ජූලි 27/28) සිදුවෙයි. පූර්ණතාව ලෙස හඳින්වෙන ග්‍රහණ කලාවේ සම්පුර්ණ කාලය පැය 1යි, විනාඩි 42යි තත්පර57කි.…
2020 අඟහරු ගවේෂණ මෙහෙයුමට හෙලිකොප්ටර් යානා!
රතු ග්‍රහයා ලෙස හඳුන්වනු ලබන අඟහරු ලෝකයහි ඇති තුනී වායුගෝලයේ දී වුව පියාසර කළ හැකි සැහැල්ලු එහෙත් බලගතු කුඩා හෙලිකොප්ටර් යානයක් නාසා ආයතනය මගින් නිපදවනු ලැබ…
අඥාත ද්‍රව්‍යවලට විදුලි ආරෝපණයක් තිබිය හැකියි
ආලෝකය සමග කිසිම අන්තර් ක‍්‍රියාකාරිත්වයක් නැතැයි මෙතෙක් සැළකුණු අඥාත ද්‍රව්‍යවල (dark matter) ඉතා කුඩා විදුලි ආරෝපණයක් තිබිය හැකි යයි අළුත් අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරයි. විශ්වයෙන් හතරෙන් එකක්…
