සඳට ආපහු යන්නේ ඉතින් නවතින්නමයි
සඳට ආපහු යන්නේ ඉතින් නවතින්නමයි 1957 වර්ෂයේ දී සෝවියට් දේශය ලොව ප්‍රථම චන්ද්‍රිකාව වන ස්පූට්නික් 1(спу́тник))යානය අභ්‍යාවකාශ ගත කළ වෙලාවේ, එවකට අමරිකා එක්සත් ජනපද සෙනෙට් සභිකයෙකුව…
චන්ද්‍රයා සෑදුණු අන්දම ගැන අළුත් මතයක්
මුල් කාලයේ පෘථිවිය වසා පැවති දරුණු (ඛනිජ සහ ඓන්ද්‍රීය ද්‍රව්‍ය මිශ්‍රනයක් වන) මැග්මා සාගරයෙන් චන්ද්‍රයා උපදින්නට ඇතැයි යනුවෙන් විද්‍යඥයන් අතරේ නව මතයක් ඉදිරිපත්වී තිබේ. චන්ද්‍රයාගේ සම්භවය…
කළුකුහරයක් ඡායාරූපයකට නැගීමේ අසීරු කාර්යය
මෙලොව විද්‍යාඥයන් මුළු විශ්වයෙහිම මහත් ගුප්ත දෙයක් ලෙස දකින — සමාවෙන්න, දකින්න බැරි — වස්තුව හෝ දෙය හෝ හැටියට සැලකෙන්නේ කළු කුහරයයි. දකින්න පවා බැරි…
චීනයට ස්තුතිවෙන්නට දැන් හඳටත් ‘ජීවය’ පැතිරෙයි
චීනයේ බෙයිජිං වේලාවෙන් ජනවාරි 3දා උදෑසන 10.26ට සඳ මත යානයක් ගොඩබැස්සවීම මිනිසෙකු සඳ මත පා තැබීම තරම් ලෝකාවධානය දිනා ගැනීමට සමත් වුයේ නැති නමුත් එය ද…
නව වසර ආරම්භයේ ‘නිව් හොරයිසන්’ යානය ගෙන ආ පණිවුඩය
නව වසරක උදාව සාමාන්‍යයෙන් සළකුණු වන්නේ නෑ හිතවතුන්ගෙන් ලැබෙන සුබ පැතුම් පණිවුඩ වලින්ය. එහෙත් මේ සටහන නව වසර ආරම්භයේ සූර්ය ග්‍රහ මණ්ඩලයේ ඈතම කෙළවරින් ලද, විද්‍යාඥයන්…
වොයේජර් යානා දෙකම දැන් අන්තස්තාරීය අවකාශයේ
නාසා ආයතනයේ දිගු දුර ගවේෂණ යානා අතුරෙන් දෙවැන්න වන වොයේජර් 2 අභ්‍යවකාශ යානය ද දැන් සුර්ය බලපෑමට යටත් හෙලිස්ගෝලයෙන්(heliosphere) ඉවත්ව අන්තස්තාරීය අවකාශයට(interstellar space) ඇතුල්ව ඇතැයි නිල…
සාපේක්ෂතාවාදය තහවුරුවට තවත් සාක්ෂි
ගුරුත්වය පිළිබඳ ඇල්බට් අයින්ස්ටයින් ගේ පැහැදිලි කිරීම සුවිශේෂී පරීක්ෂණයක් මගින් තහවුරු කරමින් තාරකා විද්‍යාඥයෝ, අපේ (ක්ෂීරපථය) මන්දාකිණිය හෙවත් ගැලැක්සිය මධ්‍යයේ ඇති සුපිරි දැවැන්ත කළුකුහරය වටා ආලෝකයේ…
නියුට්‍රෝන තාරකා ඓතිහාසික ඝට්ටනයෙන් බිහි වුණේ චුම්බක තාරකාවක් ද? කළුකුහරයක් ද?
නියුට්‍රෝන තාරකා (neutron-star) ලෙස හඳුන්වනු ලබන අධිඝනත්වයකින් යුතු, අභාවප්‍රාප්ත තාරකා දෙකක් එකට එකතු වීමෙන් නිකුත් වන ආලෝක තරංග මෙන්ම ගුරුත්වාකර්ෂණ තරංග සොයාගැනීමට හැකිවූ බව 2017 ඔක්තෝබරයේදී…
අවිනිශ්චිත විනාඩි හතකින් පසු ලත් අභ්‍යවකාශ ජයග්‍රහනය
‘සිතු දේ නොමවෙයි, නොසිතුදේමවෙයි ‘ යන සුලබ කියමන බොරුකරමින් නාසා ආයතනයේ InSight නිරීක්ෂණ යානය අඟහරු මතු පිටට සාර්ථකව, සැලසුම් කළ ආකාරයටම ගොඩ බැස්සවීමට විද්‍යාඥයෝ සමත්වෙති. ‘තැති…
ජීවිතය යනු කුමක්ද? තාරීය-ජීවවිද්‍යාත්මක විග්‍රහයක්
ජීවිතය යන්න අර්ථ දක්වන්නෙ කෙසේද යන අසීරු ප්‍රශ්නය තාරීය-ජීව විද්‍යාව(Astrobiology) මතුකරයි. පෘථිවියට ඔබ්බෙන් ඇති ජීවිතය ලෙස අප ඇත්තටම නිශ්චිත වශයෙන් සොයන්නේ කුමක්ද? මීට පිළිතුරු වශයෙන්, සුලබ…
පෘථිවිය වටා පාවෙන ධූලි චන්ද්‍රයන් ඇති බව සනාථ වේ
1961 වසරේදී ප්‍රථම වරට අනාවරණය කෙරුනු “කෝර්ඩයිලෙව්ස්කි” දූවිලි වලාවන්ගේ පැවැත්ම සනාථ කිරීමට තාරකා විද්‍යාඥයන් කණ්ඩායමක් සමත් වී ඇතැයි රාජකීය තාරකා විද්‍යා සංගමය නිවේදනය කරයි. පෘථිවිය සහ (පෘථිවි)…
විශ්වයේ මැද කොතැනද?
පටන් ගන්න වෙන්නේ විශ්වයට මැදක් නැතිනම් කෙන්ද්‍රයක් ‘නැත’ යන පිළිතුර දී ගෙනමයි. ඒ ඇයි කියලා කියවලාම බලමු. විශ්වය ප්‍රසාරණය වෙමින් පවතිනවා. ඒ ප්‍රසාරණය සෑම තැනකම එමෙන්ම…
බුද ග්‍රහයා බලා යන බෙපිකොලම්බු මෙහෙයුම හෙට ඇරඹෙයි
බෙපිකොලම්බු බුද මෙහෙයුම හෙට(2018 ඔක්තෝබර් 20 දා) අළුයම ප්‍රංශ ගයනාවේ කෞරවු හී සිට දියත් කිරීමට නියමිතයි. බෙපිකොලම්බු යුරෝපා අභ්‍යවකාශ ඒජන්සිය(European Space Agency) සහ ජපාන අභ්‍යවකාශ ගවේෂණ…
අඟහරු ලොව සැඟැවුණු දිය විලක් ඇති බවට විශ්වාසදායක හෝඩුවාවක්
ඇඟහරු ග්‍රහායාගේ දක්ෂිණ ද්‍රවය ආසන්නයේ අයිස් තට්ටුව යට කරදිය විලක් තිබෙන බව දැන ගැනීමට යම් සාක්ෂි ඇතැයි පර්යේෂක පිරිසක් කියා සිටිති. එම පුවත සනාත කෙරුණොත් එය…
සාපේක්ෂතාවාදය තහවුරුවට අලුතෙන්ම එක්වන්නේ ඉතා වේගවත් තනි තරුවකි
ගුරුත්වය පිළිබඳව ඇල්බට් අයින්ස්ටයින්ගේ පැහැදිලිකිරීම තහවුරුකිරීමේ සුවිශේෂී සම්පරීක්ෂණයක යෙදෙමින් තාරකා විද්‍යාඥයෝ අපේ මන්දාකිනියේ හෙවත් ගැලක්සියේ(අපේ මන්දාකිනිය: ක්ෂීර පථ මන්දාකිනිය = Milky Way Galaxy) මැද පිහිටි අධිදැවැන්ත…
