වායුගෝලය, කාලගුණය සහ දේශගුණය
පහුගිය කාල සීමාවේ ලංකාවේ අප දැඩි උෂ්ණත්වය නිසා පීඩාවට පත් වී. සිටියෙමු. දැන් ඔන්න වර්ෂාව ඇවිදින්. ඉතින් මේ වගේ දෙශගුණයේ — නෑ නෑ පොඩ්ඩක් ඉන්න –කාලගුණයේ…
වාර්තාවී ඇති සිව්වැනියට උණුසුම්ම වසර 2018 යි
වාර්තා තබා ගැනීම් ආරම්භ වූවාට පසුව, වඩාත්ම උණුසුම් වසර ලෙස 2018 වර්ෂය වාර්තා පොත්වලට එක්වෙයි. නාසා(NASA) ආයතනය සහ ජාතික සාගරික සහ වායුගෝලීය පරිපාලනය(National Oceanographic and Atmospheric…
පෘථිවිය උණුසුම් වෙද්දී ගොවීන්ට දෙයාකාරයක කරදර
ගෝලීය උණුසුම් වීම අඛණ්ඩව පැවතීම හේතුවෙන් ගොවීන් දෙයාකාරයක ගැටලුවලට මුහුණ පා සිටින බව ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපද පර්යේෂකයෝ පෙන්වාදෙති. සාගින්න ලොවපුරා ක්ෂණිකව ඉහළ යාමේ හැකියාව එක් අනතුරකි.…
කාබන් ඩයොක්සයිඩ්වලින් පහසුවෙන්ම ගෘහභාණ්ඩ, ඖෂධ සහ ප්ලාස්ටික්
කාබන්ඩයොක්සයිඩ් යොදාගනිමින් ප්ලාස්ටික් රෙදිපිළි සහ අනෙකුත් ප්‍රයෝජනවත් නිෂ්පාදන මෙයට පෙර හැකියාව තිබුණට වඩා වඩාත් කාර්යක්ෂමව වඩාත් ලාභයට තැනීමෙ ක්‍රමයක් පර්යේෂකයන් විසින් සොයා ගනු ලැබූ ඇත. Energy…
ශිෂ්ටාචාරය බිඳවැටීම ගැන රාජ්‍ය නායක සමුළුවේ දී පළ වු අනාවැකිය
ස්වභාව වාදියෙකු, සංනිවේදකයෙකු සහ සිනමාකරුවෙකු වන ශ්‍රීමත් ඩේවිඩ් ඇටෙන්බරෝ නිර්මාණය කළ “Planet Earth” , “Blue Planet” වැනි ලෝක ප්‍රකට වාර්තා චිත්‍රපට නරඹා ඇත්නම් ඔහුගේ ඒ ගැඹුරු,…
දේශගුණ විපර්යාසය: මූලික තොරතුරු
දේශගුණ වෙනස්කම් සිදුවෙමින් පවතී අපේ පෘථිවි ග්‍රහයා උණුසුම් වෙමින් පවතී. පසුගිය සියවස තුළ පෘථිවිය උෂ්ණත්වය සාමාන්‍යය පැරන්හයිට් අංශක 1.5 කින් (1.50 F) වැඩි වී තිබේ. ඒ…
සාගර උණුසුම්වීම කලින් හිතුවාට වඩා වේගවත්
මුහුදු එන්ට එන්ටම ගිනියම් වන බව අප කවුරුත් දැන සිටිනා කරුණකි. ඒත් විද්‍යාඥයන් දැන් කියා සිටින්නේ, පසුගිය වසර විසිපහේදීම සාගර අවශෝෂණය කරගෙන ඇති තාපය, කලින් එක්සත්…
වෙනස්වන දේශගුණයට හැඩගැසෙන සත්තු
වෙනස් වෙමින් යන දේශගුණ තත්වය අනුව වන සත්ව විශේෂ දශකයකයට කිලෝමීටර හයක වේගයෙන් තම වාසස්ථාන ධ්‍රැව ප්‍රදේශ වලට වඩා ලංකරන බවත්, උස් කඳු ප්‍රදේශවල ජීවත් වන…
අපි දේශගුණ විපර්යාසවලින් සිදුවන හානිය වළක්වාගැනීමේ අවස්ථාව අහිමිකරගෙනද?
කාබන් විමෝචනය පාලනය කර ගැනීමට ඉතාමත් ඉක්මනින් ක්‍රියා නොකළහොත් හිම වලසුන් ඇතුළු තවත් සත්ව විශේෂයන් ගෝලීය උණුසුම්වීමේ බලපෑමෙන් විනාශ වී යාම වළක්වා ගත නොහැකි වනු ඇත.…
ඉහළ ආර්ද්‍රතාව සහිත දිනයක් වඩාත් උණුසුම්ව දැනෙන්නේ ඇයි?
ඊට පිළිතුරු දීමට පෙර මෙන්න මේ කාරණාව සලකා බලන්න. ගෙයින් පිටත මෙන්ම එළිමහනේ උෂ්ණත්වය එක සමානව පවතින දින දෙකකදී එක දිනයක් තද සුළං සහිත නම් එදින…
අධිකරණ සාක්ෂි ලෙස DNA
අපරාධ අධිකරණ පද්ධතිය තුළ DNA විශ්ලේෂණය 1980 මැදභාගයේ දී ස්ථාපිත වීමත් සමගම අපරාධ විභාග විද්‍යා ක්‍ෂේත‍්‍රය විප්ලවීය වෙනසකට භාජන විය. DNA විශ්ලේෂණ ක‍්‍රම සම්බන්ධයෙන් අපරාධ විමර්ෂණ…
ග්ලැසියර හෙවත් හිම ගඟ
සමකය ආසන්නයේ ජීවත්වන අපට ග්ලැසියර දැනෙන්නේ අපට බොහෝ දුරින් පිහිටි පරිබාහිර දෙයක් හැටියටයි. ඒ නිසා අපට ග්ලැසියර ගැන තිබෙන උනන්දුව අඩුයි. එනිසා දැනුමත් අඩුයි. එහෙම කිව්වාට…
වැඩිෙයන්ම උණුසුම් ඉන්දියන් සාගරයද
අප්‍රිකාවේ සාහෙල්(Sahel) ප්‍රදේශය වියැලෙන බවට මුල්ම සාක්ෂි දැක ගැනීමට 1960 ගනන් වලදී හැකිවිය. මධ්‍යම අප්‍රිකාවේ විශාල කොටසක් පුරා පැතිරෙන සාහෙල් ප්‍රදේශයට සෙනෙගාලය, නයිජීරියාව, ඉතියෝපියාව, ඉරිත්‍රියාව සහ…
අඩුවෙන්ම කාබන් නිකුත්වන කාබනික ඉන්ධනය ගෑස් වායුවයි
මිනිස් ක්‍රියාකාරීකම් අතින් වැඩිම කාබන් ප්‍රමාණයක් වායුගෝලයට එක්වන්නේ යාන වාහන, යන්ත්‍ර සූත්‍ර ආදිය සඳහා අප විසින් දවා ලනු ලබන අති මහත් කාබනික ඉන්ධන ප්‍රමාණය මගිනි. වර්ෂ…
පොළොව කැන ගොඩදමන වැළලුණු හිරු එළිය
විදුලිය නිපදවන නොරොච්චෝලේ තප බලාගාරය ටර්බයින කැරකෙන්න‍ේ ගල්අඟුරු දැවීමේන් රත්කරගත් ජලවාෂ්ප වලිනි. ගල් අඟුරු වනාහී පෘර්‍ථවියේ බහුල වශයෙන්ම මිහිදන්ව පවතින කාබනික ඉන්ධන වර්ගයයි. ගල් අඟුරු හැඳින්වීමට …
