බිත්තර කියන්නේ අපි හැමෝම වගේ කන්න කැමති, විවිධ විදිහට හදාගන්න පුළුවන් පෝෂ්යදායී ආහාරයක්. තම්බලා, බැදලා, ඔම්ලට් හදලා, කරියක් විදිහට, අපි බිත්තර රස විඳිනවා. නමුත් ආහාර සුරක්ෂිතතා විශේෂඥයන් කියන්නේ එක විදිහකට නම් කවදාවත් බිත්තර කන්න එපා කියලයි. ඒ තමයි, අමුවෙන්.
ඒකට හේතුව තමයි, බිත්තර වල අපව ලෙඩ කළ හැකි භයානක බැක්ටීරියා හෝ වෛරස අඩංගු වෙන්න පුළුවන් වීම. මේ අතරින් ප්රධානම වැරදිකරුවා තමයි සැල්මොනෙල්ලා (Salmonella) කියන බැක්ටීරියාව. මේක නිසා දරුණු ආහාර විෂවීමක් (food poisoning) ඇතිවෙන්න පුළුවන්. පාචනය, බඩේ කැක්කුම සහ වමනය එහි ප්රධාන රෝග ලක්ෂණ. හැබැයි, බය වෙන්න එපා. බිත්තර වල සැල්මොනෙල්ලා තියෙන්න තියෙන ඉඩකඩ ඉතාම අඩුයි (බිත්තර 20,000කින් එකක විතරයි). ඒ කොහොම වුණත්, “ආහාර හොඳින් පිසීම තමයි කරන්න තියෙන ආරක්ෂිතම දේ,” කියා වර්ජිනියා ටෙක් විශ්වවිද්යාලයේ මහාචාර්ය මයිකල් පර්සියා පවසනවා.
බිත්තර ආරක්ෂිතව ගබඩා කර පිසින ආකාරය
- ගබඩා කිරීම: ලංකාවේදී නම්, කඩෙන් ගෙනා බිත්තර සේදුවත් නැතත්, ඒවා ශීතකරණයේ තැබීමෙන් වැඩි කාලයක් නැවුම්ව තබාගන්න පුළුවන්. ඔබ බිත්තර සෝදනවා නම්, එහි ස්වභාවික ආරක්ෂිත ආවරණය ඉවත් වන නිසා, ඉන්පසු අනිවාර්යයෙන්ම ශීතකරණයේ තබන්න.
- නිවැරදිව පිසීම: කඩෙන් ගන්නා බොහෝ බිත්තර පැස්චරීකරණය කර (රත් කර විෂබීජ නසා) නැහැ. ඒ නිසා, ඒවා සෙල්සියස් අංශක 71.1 (ෆැරන්හයිට් 160) දක්වා රත් වනතුරු පිසීම අත්යවශ්යයි. මේක මතක තියාගන්න ලේසි ක්රමයක් තමයි, බිත්තර කහ මදය (yolk) සම්පූර්ණයෙන්ම තද වනතුරු පිසීම.
- එළියේ තැබීම: බිත්තර අඩංගු ආහාර (උදා: පුඩින්, මායෝනීස්) කාමර උෂ්ණත්වයේ පැය දෙකකට වඩා තබන්න එපා. උෂ්ණත්වය අධික දවසක නම් (සෙල්සියස් 32ට වැඩි), පැයකට වඩා එළියේ තියන්න එපා.
- බේකිං සඳහා: සමහර කේක් වට්ටෝරු වල “කාමර උෂ්ණත්වයේ ඇති බිත්තර” භාවිතා කරන්න කියලා තිබුණත්, ඒ සඳහා පැය ගණන් එළියේ තියන්න අවශ්ය නෑ. පිළිස්සීමට පැය භාගයකට හෝ පැයකට කලින් ශීතකරණයෙන් එළියට ගැනීම ප්රමාණවත්.
කුකුල් බිත්තර වලින් කුරුළු උණ (Bird Flu) හැදෙන්න පුළුවන්ද?
මෑතකදී, H5N1 කියන ඉතාම දරුණු කුරුළු උණ වෛරසයක් ලොව පුරා කුකුළන් සහ වෙනත් පක්ෂීන් අතර පැතිරෙමින් පවතිනවා. ඉතින්, බිත්තර කන අපිට අවදානමක් තියෙනවද?
විශේෂඥයන්ට අනුව, කඩෙන් ගන්නා කුකුල් බිත්තර වලින් කුරුළු උණ වැළඳීමේ අවදානම ඉතාමත්ම අඩුයි, නැතිම තරම්.
ඒකට හේතුව තමයි, විශාල වාණිජ කුකුළු ගොවිපළවල් වල දැඩි ජෛව ආරක්ෂණ ක්රමවේද ක්රියාත්මක වීම. එහිදී ගොවිපළේ කුකුළන්ව, පිටතින් එන වල් පක්ෂීන්ගෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම වෙන් කර තබනවා. H5N1 වෛරසය කුකුළන්ට ඉතා මාරාන්තික නිසා, රෝගය පැතිරෙන්න කලින් මුළු කුකුළු රංචුවම ඉක්මනින් ඉවත් කිරීමට ගොවීන් කටයුතු කරනවා. ඒ නිසා වෛරසය බිත්තර වලට ඇතුළු වෙන්න අවස්ථාවක් ලැබෙන්නේ නැහැ.
අවදානම ඇත්තේ කොතැනද?
- ගෙවත්තේ ඇතිකරන කුකුළන්: ගෙවත්තේ නිදැල්ලේ ඇතිකරන කුකුළන්ගෙන් යම් අවදානමක් තියෙන්න පුළුවන්. මොකද, ඔවුන්ට වල් පක්ෂීන් සමඟ ගැවසෙන්න අවස්ථාව තියෙනවා. ඒ නිසා, ගෙවත්තේ කුකුළන් ඇතිකරනවා නම්, ඔවුන්ට ගෘහස්ථව කෑම දෙන්න සහ කුකුළු කොටුවට යන විට වෙනම පාවහන් යුගලක් භාවිතා කරන්න.
- කිරි ගවයින් සහ අමු කිරි: පුදුමයට කරුණක් වුණත්, මෑතකදී H5N1 වෛරසය කිරි ගවයින්ටද ආසාදනය වී තිබෙනවා. කුකුළන් මෙන් නොව, ගවයින්ට රෝගය එතරම් දරුණු නැති නිසා, ඔවුන්ව සමහරවිට ගව පට්ටියෙන් ඉවත් කරන්නේ නැහැ. ආසාදිත ගවයින්ගේ අමු කිරි (raw milk) වල H5N1 වෛරසය ඉහළ මට්ටමකින් තියෙන්න පුළුවන්. නමුත් පැස්චරීකරණය මගින් මෙම වෛරසය සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ වන නිසා, පැස්චරීකරණය කළ කිරි සහ කිරි නිෂ්පාදන පානය කිරීම 100%ක් ආරක්ෂිතයි.
අවසාන වශයෙන්
කුරුළු උණ වැළඳී ඇති මිනිසුන්ගෙන් බහුතරය ගොවිපළ සේවකයන් වන අතර, රෝග ලක්ෂණ සාමාන්යයෙන් මෘදුයි (උදා: ඇස් රතුවීම). H5N1 වෛරසය සතුන් අතර දිගටම පැතිරෙන්න ඉඩ හැරියොත්, එය මිනිසුන් අතර පහසුවෙන් පැතිරෙන විදිහට අනුවර්තනය වීමේ අවදානමක් පවතිනවා.
නමුත් දැනට, ඔබට එක දෙයක් ගැන නම් සහතික වෙන්න පුළුවන්: ඔබ බිත්තර හොඳින් පිසිනවා නම්, ඒවා කෑමට සම්පූර්ණයෙන්ම ආරක්ෂිතයි.
තතු 
ප්රතිචාරයක් ලබාදෙන්න