🌃
අප කවුරුත් හොඳින් දන්නා කණාමැදිරියන්, රාත්‍රී අහස ආලෝකමත් කරන කුඩා ජීවීන් කොටසකි. ඔවුන්ගේ ශරීරයෙන් නිකුත් කරන ආලෝකය හුදෙක් අලංකාරයක් පමණක්ම නොවේ. එය ඔවුන්ගේ සන්නිවේදන මාධ්‍යය මෙන්ම ආරක්ෂක උපක්‍රමයකි. ඇත්ත වශයෙන්ම, මෙම ආලෝක සංඥා සහ ඔවුන්ගේ අනෙකුත් හැසිරීම් පිටුපස රසවත් විද්‍යාත්මක කරුණු රැසක් සැඟවී පවතී.
ආදරයේ ආරාධනය: ආලෝක රටා ❤️
කණාමැදිරියන් තම සහකරුවන් සොයා ගැනීම සහ ආකර්ෂණය කර ගැනීම සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන්ම තම ශරීරයෙන් නිකුත් කරන ආලෝකය භාවිතා කරයි. සෑම කණාමැදිරි විශේෂයකටම ආවේණික වූ, මෝස් කේතයක් (Morse code) වැනි, නිශ්චිත ආලෝක රටාවක් ඇත. ගැහැණු සතා සහ පිරිමි සතා මෙම රටා හඳුනාගෙන එකිනෙකා සොයා ගනී. පිරිමි සතා පියාසර කරමින් ආලෝකය විහිදුවන විට, බිම සිටින ගැහැණු සතා එම රටාවටම ප්‍රතිචාර දක්වමින් ආලෝක සංඥා නිකුත් කරයි. මෙමගින් ඔවුන්ට එකිනෙකාව පහසුවෙන් හඳුනාගෙන එක්වීමට අවස්ථාව සැලසේ.
ආරක්ෂාව සඳහා වූ උපක්‍රම 🛡️
කණාමැදිරියන්ගේ ආලෝකය ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාව සඳහා ද වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.

• විෂ සහිත බවට අනතුරු ඇඟවීම: කණාමැදිරි කීටයන් (larval stage) ද ආලෝකය නිකුත් කරයි. මෙය විලෝපිකයන්ට අනතුරු ඇඟවීමේ සංඥාවකි. එමගින් ඔවුන් තමන් විෂ සහිත බවත්, ආහාරයට නුසුදුසු බවත් දන්වා සිටී. මෙම ක්‍රියාව “aposematic signal” ලෙස හැඳින්වේ.
• ප්‍රත්‍යාවර්ත රුධිර වහනය (Reflex Bleeding): යම් තර්ජනයකට මුහුණ පෑ විට, කණාමැදිරියන් තම සිරුරෙන් ඇලෙන සුළු, සුදු පැහැති ද්‍රව්‍යයක් වහනය කරයි. මෙය ඔවුන්ගේ රුධිරය වන අතර, එය විෂ සහිතය. යම් සතෙකු එය ගිල දැමුවහොත්, හිරිවැටීමක් වැනි තත්ත්වයක් ඇතිවිය හැක.
  දිවා කාලයේ සන්නිවේදනය: ගඳ සුවඳ භාවිතය 👃
  සියලුම කණාමැදිරියන් රාත්‍රී කාලයේ ආලෝකය භාවිතා නොකරයි. දිවා කාලයේදී ක්‍රියාකාරී වන සමහර කණාමැදිරි විශේෂ, සන්නිවේදනය සඳහා ගඳ සුවඳ (pheromones) භාවිතා කරයි. ගැහැණු සතුන් විසින් නිකුත් කරනු ලබන මෙම රසායනික සංඥා පසුපස පිරිමි සතුන් හඹා යමින් ඔවුන්ව සොයා ගනී.
  ඔබේ ගෙවත්තට කණාමැදිරියන් කැඳවන්නේ කෙසේද? ✨
  ඔබේ ගෙවත්තේත් කණාමැදිරියන්ගේ සුන්දරත්වය දැක බලා ගැනීමට අවශ්‍ය නම්, ඔවුන්ට සුදුසු පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීම වැදගත් වේ.
• අඳුර පවත්වා ගන්න: රාත්‍රී කාලයේදී අනවශ්‍ය විදුලි පහන් නිවා දමන්න.
• තෙතමනය රකින්න: තෙතමනය සහිත පරිසරයක් ඔවුන් වඩාත් ප්‍රිය කරයි.
• ස්වභාවික පරිසරයක් මවන්න: උස ගස්, පඳුරු සහ උසට වැඩුනු තණකොළ සහිත ප්‍රදේශ ඇති කිරීමෙන් ඔවුන්ට සැඟවී සිටීමට සහ බිත්තර දැමීමට සුදුසු ස්ථාන ලැබේ.
  මෙවැනි සරල ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමෙන් ඔබටත් කණාමැදිරියන්ගේ ආලෝකවත් රාත්‍රියක සුන්දරත්වය විඳගැනීමට අවස්ථාව උදාකර ගත හැකිය.